Historie Noord-Holland
Holland was het voornaamste gewest van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werden de Bataafse Republiek uitgeroepen. Na een staatsgreep met 21 januari 1798 werd op 23 april 1798 een Acte betreffende Staatsregeling aangenomen, waarmee een oude gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. De republiek werd onderverdeeld in acht departementen betreffende zo veel mogelijk gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
dit departement van Texel
het departement aangaande de Amstel
het departement aangaande de Delf
Daarnaast lagen ook het departement betreffende een Schelde en Maas en het departement aangaande de Rijn deels op Hollands grondgebied.
Uiteindelijk voldeed een nieuwe ordening niet en na de instelling in 1801 over dit Bataafs Gemenebest werden dit departement Holland ingesteld volgens de antieke gewestelijke grenzen met Holland. In 1806 werden dit Bataafs Gemenebest verwisselen via dit Koninkrijk Holland. Dit jaar daarop werden het departement Holland opgedeeld in het departement Amstelland (overeenkomend met Noord-Holland) en het departement Maasland (overeenkomend betreffende Zuid-Holland). Na in 1811 het Koninkrijk Holland voor dit Franse Keizerrijk werden gevoegd, werden Amstelland voor Utrecht gevoegd tot het département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werden Maasland omgedoopt tot département des Bouches-een-la-Meuse - Monden met een Maas.
Na de Fransen einde 1813 uit Holland gevlucht waren, was een opstelling aanvankelijk ongewijzigd. Met de Grondwet met 29 maart 1814 werden de departementen vernieuwen door provinciën of landschappen. Zuiderzee en Monden aangaande de Maas werden verenigd in een provincie Holland. Via minister Over Maanen werden in een grondwetcommissie nog de benaming Holland en West-Friesland voorgesteld "om aan het verlangen met achtenswaardige Noordhollanders ... toe te geven", maar dit werden via een rest met een commissie verworpen.[2]
Een nieuwe provincie kreeg in 1814 een paar gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam betreffende de voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen retour met Friesland naar Holland, maar ons deel met Hollands Brabant was bij Noord-Brabant en in 1815 werd verder dit laatste Hollands Brabant, nederland aangaande Altena, bij Noord-Brabant gevoegd. Tenslotte werd in 1820 de grens met Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Om een dominantie te verminderen werden Holland bij de grondwetsherziening betreffende 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. De noodzakelijkheid hiertoe werd in Zuid-Holland ook niet gevoeld. In Noord-Holland gold dit immers in sterke mate vanwege Amsterdam, dat in 1838 dit provinciaal gerechtshof met zich voorbij zag kunnen ten gunste met Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd voor een overheersende staat betreffende Amsterdam en drong men aan op de genezing met de verdeling bijvoorbeeld deze was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier wegens 1795. Hier werden desalniettemin niet met tegemoetgekomen. Nadat de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werd die voor Noord-Holland gevoegd, waarop Zuid-Holland in 1864 dit grootste deel betreffende de gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden de eilanden Vlieland en Terschelling voor de provincie Friesland ingedeeld.[3] Het voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit betreffende Noord-Holland.
Rond 2010 tot 2012 was daar enige tijd sprake over ons samenvoeging aangaande een provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werd overduidelijk dat die organiseren over een baan bestaan.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met dit Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en ons deel aangaande Friesland
Noord-Holland bestaan grotendeels uit een kopvormig schiereiland tussen een Noordzee, een Waddenzee en het IJsselmeer. In dit zuiden grenst de provincie aan Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten door remedie aangaande een Houtribdijk en Hollandse Brug met de provincie Flevoland en in dit noorden door medicament van de Afsluitdijk met de provincie Friesland.
De provincie kan geraken vind dit onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en een zuidelijk deel, waarbij dit Noordzeekanaal (en eerst dit IJ) ingeval grens werkt.
Ten zuiden van dit Noordzeekanaal liggen een stedelijke gebieden aangaande Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer betreffende een luchthaven Schiphol en tegelijkertijd het Gooi, evenals ons dichtbevolkt gebied, maar betreffende ons landschappelijk geheel ander karakter (bosrijk en niet volkomen vlak).
Ten noorden met het Noordzeekanaal bevinden zich een Zaanstreek en verschillende, kleinere, delen en dorpen. Een dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij een stad Alkmaar. Er bevinden zichzelf in het deel aangaande een provincie tevens landelijker gebieden: Waterland, een omvangrijke droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en geheel in het noorden een Kop met Noord-Holland met het uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, dit voormalige eiland Wieringen en dit waddeneiland Texel.
De westkust aangaande een provincie is grotendeels via duinen beschermd. Hier liggen beroemde badplaatsen wanneer Zandvoort, IJmuiden, Wijk met Zee, Egmond aan Zee en Bergen. Waar de duinen door een Noordzee waren verzwolgen, werden een Hondsbossche Zeewering aangelegd.
Een regio tussen Haarlem, Velsen (met beide zijden betreffende dit Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar opgewonden Kennemerland. Een deel met Kennemerland vormt een IJmond, betreffende een Hoogovens en verschillende industrie: dit is dit westelijk gebied over het Noordzeekanaal, met mits middelpunt een haven en sluizen met IJmuiden. Ten noorden van Kennemerland ligt de oude marktplaats Schagen en op de noordpunt aangaande het schiereiland een marinehaven Den Helder, tegelijk veerhaven vanwege Texel.
Met een oostkust liggen historische steden zodra Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en ook het eiland Marken en de opmerkelijke vissersplaats Volendam.
De voornaamste binnenwateren in Noord-Holland zijn het IJ (ooit een zeearm) en het Noordzeekanaal met een daarin, alang dan niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en het Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland geraken meerdere dialecten gesproken. Landelijk geniet het Amsterdams een meeste bekendheid, dat behalve in Amsterdam in steden indien Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel kan zijn te hier horen, omdat hier veel Amsterdammers wonen. De meest organische dialecten vindt men op dit platteland. Op welke manier noordelijker men komt, op welke manier verdere het lokale dialect van de standaardtaal afwijkt; in het bijzonder het Tessels en het Wierings hebben ons enorm eigen karakter.
Net ingeval in overige dialectgebieden is ook in Noord-Holland sprake betreffende ons teruggang van een dialecten. Toch zijn sommige dialecten nog opvallend vitaal. Met name dit Volendams wordt ter plaatse alsnog heel doorgaans gesproken. Overige nieuws dialecten, zoals het Aalsmeers, zijn nagenoeg verdwenen.
Het IJ kan zijn vanouds ons barrière en het blijkt tevens uit een dialecten. De dialecten ten noorden van het IJ zijn een meeste afwijkende.
Bij dit IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans ook in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te horen)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
De dialecten ten zuiden van dit IJ en Noordzeekanaal lijken verdere op een bekijk deze link hier nu dialecten met Zuid-Holland en geraken taalkundig dan ook dikwijls ingeval Zuid-Hollands beschouwd. Wel nemen de traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts ons overgangspositie in, betreffende ook Noord- mits Zuid-Hollandse kenmerken. De Gooise dialecten, die intern vrij divers bestaan, blijven in de Utrechtse groep.
Boven dit IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
Een dialecten aangaande vanouds geïsoleerde gemeenschappen ingeval Volendam, Egmond of een Waddeneilanden beschikken over een heel persoonlijk ontwikkeling doorgemaakt en bestaan op sommige punten heel conservatief gebleven, daar waar ze zich op andere punten juist opvallend hebben vernieuwd en daarom zeer scherp van een omliggende dialecten zijn gaan afwijken.
Een ordening aangaande de dialecten boven dit IJ is problematisch en kan zijn aanleiding geweest vind meer info tot verscheidene polemieken in een taalwetenschap. Vaak kan zijn op de verwantschap betreffende dit Fries gewezen: met name de conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) beschikken over veel gluiperig betreffende het Fries. Heel wat onderzoekers vermoedden een Fries substraat: de oorspronkelijke taal zou Fries bestaan geweest. Het Hollands zou het Fries pas laat verdrongen beschikken over en bezit dit nooit helemaal mogen vernieuwen, zodat Friese vormen en constructies alsnog voortleven in de dialecten. Ofschoon deze theorie heel wat aanhang heeft, wordt ze via andere taalkundigen van een hand gewezen en zouden een Friese vormen eerder op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV kan zijn een overheids-NV, gesticht op 2 juli 2004, betreffende de Provincie Noord-Holland indien enig aandeelhouder. De bedrijf zorgt in opdracht betreffende de besturen van een recreatieschappen voor een ontwikkeling, aanleg, dit beheer en onderhoud over zes recreatiegebieden in Noord-Holland: Dit Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Natuur Noord-Holland
In Noord-Holland zijn 2 grote nationale parken: dit Nationaal Park Duinen aangaande Texel (een hele westzijde over Texel) en het Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede duinstrook betreffende Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Daarnaast bestaan daar in Noord-Holland een tiental verschillende door Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder dit Noordhollands Duinreservaat (betreffende Wijk met Zee tot Schoorl), de Schoorlse Duinen en een Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte bestaan er in Noord-Holland alsnog vele overige vollere en kleinere natuurgebieden, zoals dit Goois Natuurreservaat, de Hulk, dit Naardermeer, het Balgzand en de Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. regio door Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland vanwege het hoofdartikel over het onderwerp.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland kan zijn van 2016 ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort